Theo Vietcap, việc nâng hạng thị trường Việt Nam lên Thị trường Mới nổi thứ cấp sẽ là một yếu tố hỗ trợ tích cực, đối trọng với lực bán ròng lớn của khối ngoại.
Trong báo cáo mới câp nhật, Chứng khoán Vietcap giữ quan điểm tự tin về khả năng FTSE Russell sẽ công bố kết quả tích cực cho Việt Nam vào thứ Tư tuần tới (7/10). Theo CTCK này, hai tiêu chí còn lại là Tiêu chí Chu kỳ Thanh toán (DvP) và Tiêu chí Thanh toán – chi phí liên quan đến giao dịch thất bại đều có thể được nâng lên mức “Đạt”.
Dẫn từ Báo cáo Thường niên về Phân loại Thị trường Chứng khoán của FTSE tháng 9/2025, Vietcap cho biết FTSE Russell sẽ công bố việc phân loại lại thị trường chứng khoán Việt Nam và đính kèm một đường dẫn đến FAQ – Vietnam. Trang FAQ này sẽ nêu chi tiết kế hoạch thực hiện, bao gồm số lượng đợt và ngày thực hiện, danh sách 10-15 cổ phiếu dự kiến của Việt Nam sẽ được đưa vào chỉ số và tỷ trọng dự kiến của Việt Nam trên các chỉ số khác nhau.
Sau thông báo, các quỹ chỉ số sẽ bắt đầu quy trình mở tài khoản (bao gồm đăng ký mã số giao dịch chứng khoán) cho các quỹ tương ứng. Vietcap dự báo khả năng việc thực hiện sẽ được chia thành 4-5 đợt vào cuối mỗi quý. Đợt bổ sung danh mục đầu tiên dự kiến được thực hiện sớm nhất vào tháng 3/2026.
Theo CTCK này, việc nâng hạng thị trường Việt Nam lên Thị trường Mới nổi thứ cấp sẽ là một yếu tố hỗ trợ tích cực, đối trọng với lực bán ròng lớn của khối ngoại, vốn đang trên đà đạt hơn 9 tỷ USD từ năm 2023 đến năm 2025. Theo các CTCK quốc tế, dòng vốn đầu tư ròng từ khối ngoại có thể đạt 6-8 tỷ USD hoặc thậm chí đạt 10 tỷ USD (trong kịch bản tích cực). Các ước tính này bao gồm cả dòng vốn từ các quỹ chủ động và thụ động, trong đó dòng vốn từ các quỹ chủ động chiếm phần lớn.
Dựa trên nghiên cứu của Vietcap, Việt Nam được dự phóng sẽ có tỷ trọng 0,3% trong chỉ số FTSE Emerging Markets All Cap China A Inclusion Index ngoài việc được đưa vào các chỉ số FTSE khác. Khoảng 30 cổ phiếu Việt Nam sẽ được đưa bổ sung vào danh mục đầu tư của các quỹ chỉ số. Dòng vốn từ các quỹ thụ động có thể đạt ít nhất 1 tỷ USD trong quá trình thực hiện. FTSE Russell sàng lọc các cổ phiếu đủ điều kiện dựa trên các tiêu chí khác nhau như yêu cầu về tỷ lệ sở hữu nước ngoài tối thiểu, quy mô, thanh khoản và tỷ lệ chuyển nhượng tự do (được xem xét hàng quý; bất kỳ tiêu chí nào bị vi phạm có thể bị loại khỏi chỉ số).
Nhiều chuẩn bị kỹ càng cho tiến trình nâng hạng
Liên quan tới việc các quỹ chỉ số bổ sung cổ phiếu thị trường Việt Nam vào danh mục, Vietcap đánh giá các CTCK trong nước có đủ năng lực NPF cho việc triển khai ban đầu và tái cơ cấu danh mục. Trong số các CTCK tại Việt Nam, có 10 công ty hiện đang cung cấp dịch vụ NPF cho các NĐTNN. Dựa trên giới hạn NPF theo quy định (tức là 2 lần vốn chủ sở hữu của CTCK trừ đi dư nợ cho vay ký quỹ), tổng năng lực NPF tối đa của 10 công ty này là 132 nghìn tỷ đồng (5 tỷ USD).
Nếu chỉ xét các CTCK có thị phần NĐTNN thuộc top 3 (tức là chiếm 66% tổng thị phần nước ngoài) thì tổng năng lực NPF tối đa khoảng 40 nghìn tỷ đồng (1,5 tỷ USD). Con số này đủ đáp ứng nhu cầu NPF của các quỹ chỉ số, vốn được ước tính sẽ mua vào ít nhất 1 tỷ USD cổ phiếu Việt Nam (trong cả trường hợp yêu cầu năng lực NPF là 1,5 tỷ USD hay 5 tỷ USD).
Ngoài ra, các quỹ chỉ số dự kiến sẽ đầu tư vào Việt Nam theo nhiều đợt (dự kiến 200–250 triệu USD qua 4-5 đợt thay vì một đợt 1 tỷ USD), giúp giảm thiểu mọi lo ngại về năng lực NPF.
Về việc các quỹ chỉ số phải bán chứng khoán tại một khu vực Thị trường Mới nổi khác (thường là thị trường T+2) để mua cổ phiếu Việt Nam, vấn đề đặt ra là liệu các quỹ chỉ số có thể đáp ứng được thời hạn kiểm tra tiền mặt lần đầu tiên vào 3:00 chiều ngày T+1 của NPF và tránh việc CTCK trong nước phải đặt cọc đảm bảo cho số tiền không đủ. Vietcap chỉ ra giải pháp chính là thỏa thuận Auto-FX giữa nhà đầu tư và ngân hàng lưu ký, trong đó ngân hàng lưu ký sẽ đảm bảo nguồn vốn miễn là lệnh giao dịch ngoại hối (FX) được gửi đến trước thời hạn (thường là 1:00 chiều ngày T+1). Điều này đảm bảo giao dịch NPF diễn ra suôn sẻ, loại bỏ rủi ro thiếu tiền và giúp CTCK trong nước không cần phải đặt cọc.
Dựa trên các cuộc thảo luận trong thời gian qua, Vietcap xác nhận rằng các quỹ chỉ số đã có sẵn các thỏa thuận Auto-FX tương tự cho các thị trường khác. Trong trường hợp không có Auto-FX, thì quỹ chỉ số có thời gian đến 3:00 chiều ngày T+3 (muộn nhất) để chuyển tiền vào trong nước nhằm tránh giao dịch thất bại (mà Vietcap tin là đủ thời gian).
VNSC By Finhay 
19-11-2025 4:38:21 
